ΠΩΣ ΑΛΛΙΩΣ, ΚΙ ΑΝ ΑΛΛΙΩΣ, ΠΩΣ;

Πώς να μεταφέρεις στο χαρτί τις ζωγραφιές και τα λόγια των παιδιών που περιηγήθηκαν στην εικαστική έκθεση του Μουσείου της Εκπαίδευσης (Xeniseum) του Πανεπιστημίου Κρήτης που έχει τον τίτλο: «Είσαι μία Μηχανή. Η πειθάρχηση του σώματος στην ελληνική εκπαίδευση». Ας ανθολογήσουμε μερικές από τις ζωγραφιές του Νηπιαγωγείου και του Δημοτικού από το σχολείο της Αλφάς Ρεθύμνου και τις μικρές ιστορίες που μας γράψανε οι μαθητές και μαθήτριες του Πειραματικού Γυμνασίου Ρεθύμνου. Είναι το καλύτερο, κατά τη γνώμη μας, μήνυμα για τις μέρες αυτές ότι το Μουσείο συνεπιτελεί κοινωνικό έργο και έχει αναστοχαστική ευθύνη.

Μάτια ορθάνοιχτα που θέλουν να ρουφήξουν τον κόσμο γύρω τους και που σε ανεβάζουν στον ουρανό τους. Μερικοί μαρκαδόροι και ένα μπλοκ ζωγραφικής κι έχεις αμέσως αποτυπωμένα σκέψεις και συναισθήματα πάνω στον λευκό χάρτη που σου αποκαλύπτουν ότι τα νηπιαγωγάκια και τα δημοτικάκια μας μπήκαν αμέσως στο νόημα και καταλαβαίνουν. Είναι αυτό που μας λέει ανέκαθεν ο Bruner, μπορείς να διδάξεις τα πάντα στα παιδιά, αρκεί να τους μιλήσεις έντιμα. Και αυτό κάνουμε στην Έκθεση του Μουσείου. Τα έργα και οι ημέρες των παιδιών αποτελούν πολύτιμο και αξιοποιήσιμο υλικό για το χτίσιμο ενός νέου σχολειού, αντισυμβατικού και χαρούμενου, δημοκρατικού και ανθρώπινου.

Η δουλειά τους σε κάνει να παίρνεις πολύ σοβαρά το πώς αναπαριστάνουν το σχολείο των ονείρων τους, αφού δε στέκονται στις πρώτες εντυπώσεις. Σχολεία γήπεδα, σχολεία παιδότοποι, σχολεία που τα παράθυρά τους είναι έξω από τους τοίχους, σχολεία βαθμιδωτά, διάφανα που δεν εμποδίζουν τη θέα με αερόστατα και καρδιόμορφα μπαλόνια, σχολεία μπαλκόνια που βλέπουν από ψηλά, σχολεία χρωματιστοί κύκλοι που χορεύουν στο χώρο. Στη Νιγηρία, στην Καμπότζη, στη Δανία, στην Ολλανδία, στη Σουηδία, στη Νέα Υόρκη, στην Καλιφόρνια τα σχολικά προγράμματα «γκρεμίζουν» τους τοίχους και τα σχολικά κτήρια δεν είναι πλέον κελιά με τον αυλόγυρο για το ξεμούδιασμα των τροφίμων τους. Αποκρούουν κοινωνικές νόρμες που φυλακίζουν.

Τα δημοτικόπουλα της Αλφάς ζωγραφίζουν τα σκηνικά της έκθεσης με μοναδικό τρόπο: μάτι, σώμα, χάρτινες σακούλες, κρεμάστρες, αλυσίδες και λουκέτα («ό,τι δεν λύνεται κόβεται»), θρανία δεμένα ή σφιχταγκαλιασμένα, κ.λπ., παίζοντας με τις περισσότερες εικαστικές εγκαταστάσεις που έχουν αναπτυχθεί μέσα στο Μουσείο, οι οποίες οπτικοποιούν τα συνεχιζόμενα προβλήματα του ελληνικού σχολείου. Το «Μάτι» μέσα στο συρματόπλεγμα που παραπέμπει στη διαχρονική προσπάθεια του πειθαρχικού σχολείου να υποτάξει την ελευθερία αισθήσεων και μυαλού, και «το κλουβί με τα ποντικάκια» που δείχνει ένα σχολείο που χωρίς να το καταλάβουμε μας παγιδεύει, αντί να μας ελευθερώνει… Το παιχνίδι της γάτας και του ποντικιού που ζωγραφίζουν με φοβερή αφαίρεση, δεν εξαιρεί το ηλεκτρονικό ποντίκι, αποκαλύπτοντάς μας το κριτικό σχόλιό τους και για τη σημερινή ηλεκτρονική μάθηση που αν δεν ξεφύγει από το τεχνολογικό της DNA θα μας καταντήσει άδεια δοχεία.

Αλλά και τα γυμνασιόπαιδα του Πειραματικού Γυμνασίου Ρεθύμνου δεν πηγαίνουν πίσω. Μας περιγράφουν με αμεσότητα και ευαίσθητο πνεύμα μερικές από τις «παθήσεις» του συστήματος, με φαντασία και βιωματικότητα. Ας τους δώσουμε το βήμα που επιτέλους δικαιούνται στο σχολείο του 21ου αιώνα, στο πλαίσιο ενός τίμιου διάλογου για το πώς θέλουν αυτόν «τον κόσμο, το μικρό, το μέγα» και πώς μπορούν να τον μετασχηματίσουν. Μερικές αράδες από τα κείμενά τους σε μερικές εικαστικές εγκαταστάσεις στο χώρο φανερώνουν καυστικότητα και εμβάθυνση σκέψης:

- Η τεχνολογία έχει γίνει πολύ σημαντική στη ζωή του ανθρώπου. Οι άνθρωποι όμως είναι σαν εγκλωβισμένοι μέσα σε αυτήν από την καθημερινή χρήση, όπως το ποντίκι μέσα στη φάκα.

- Το μάθημα ξεκίνησε… ‘Ρίτσος’. Ο δάσκαλος παράδινε το μάθημα … Οι μαθητές σημείωναν στα τετράδιά τους… Εγώ ζωγράφιζα λουλούδια… περίμενα ν’ ακουστεί ο γλυκός ήχος του διαλείμματος… Ώσπου ήρθε η τιμωρία και ξέχασα την εξοχή, το παιχνίδι με τις πεταλούδες. Έπρεπε να προσέξω και να γεμίσω το «κολοκυθένιο» μου κεφάλι…

Και γιατί; Για ποιο λόγο; Αχ!

- Ήταν ένα παιδί ορφανό, επειδή είχαν πεθάνει οι γονείς του από τον πόλεμο που γινόταν στη χώρα του, το οποίο είχε ανάγκη από φαγητό, ρούχα και νερό. Δεν τον βοηθούσε κανείς, μέχρι να το βοηθήσει ο Ερυθρός Σταυρός. Όταν μεγάλωσε, άρχισε να βοηθάει εθελοντικά τον Ερυθρό Σταυρό, σώζοντας εκατομμύρια ζωές. Γιατί δεν βοηθάς κι εσύ. Γιατί δεν σώζεις κι εσύ ζωές;

Βοήθα τους μετανάστες, τους συνανθρώπους σου, μην τους υποτιμάς.

- Ένα προσφυγόπουλο κοριτσάκι μια μέρα αναγκάστηκε να φύγει από τη χώρα της. Αλλά στο φουσκωτό ήταν πολλά άτομα και βούλιαξε. Το κοριτσάκι δεν κατάφερε να επιζήσει και το κύμα ξέβρασε το πράγματά της στην ακτή!!! ΤΕΛΟΣ

 

Για τη μεταφορά

Α. Χουρδάκης

Δ/ντής Μουσείου της Εκπαίδευσης

Πανεπιστημίου Κρήτης

 

Από τις δημιουργίες των μικρών μας επισκεπτών

  • 20171223103613301_0001
  • 20171223104147489_0001
  • 20171223104147489_0002
  • 20171223104147489_0003
  • 20171223104147489_0004
  • 20171223104147489_0005
  • 20171223104147489_0006
  • 20171223104147489_0007
  • 20171223104147489_0008
  • 20171223104147489_0009
  • 20171223104147489_0010
  • 20171223104147489_0011
  • 20171223104147489_0012
  • 20171223104147489_0013
  • 20171223104147489_0014
  • 20171223104147489_0015
  • 20171223104147489_0016
  • 20171223104147489_0017
  • 20171223104147489_0018
  • 20171223104147489_0019

 

 

Search